იმამ შაფიიმ თქვა: „პიროვნებისთვის შუამავლის
სუნნეთი ცხადი თუ გახდება, ამის შემდეგ სხვისი შეხედულების საფუძველზე სუნნეთის მიტოვება
მისთვის ჰარამია, რაშიც ალიმების იჯმაა.“[1]
იბნ შაჰინს შაფიისა და სხვების მეზჰები როცა
უხსენეს, მან თქვა: „ჩემი მეზჰები მუჰჰამმედობაა (მუჰამმედის გზაა).“[2]
შაფიი მეზჰებთან დაკავშირებული სწავლულებიდან
აბუ ბაქრ ალ-ყაფფალმა, აბუ ალი ბინ ჰაირანმა, ყადი ჰუსეინმა და აბუ ისჰაყმა თქვეს:
„ჩვენ შაფიის მიმყოლნი კი არ ვართ, არამედ ჩვენი შეხედულება მისი შეხედულების შესაბამისია.“[3]
ჰანეფი მეზჰებთან დაკავშირებული სწავლულებიდან
მუჰამმედ აბდულაზიმ არ-რუმი ალ მაყყი ამბობს: „იცოდე, რომ ალლაჰს ადამიანი შაფიით,
მალიქით, ჰანეფითა და ჰანბელით პაწუხისმგებელი არ გაუხდია. ალლაჰმა ადამიანებს მუჰამმედისა
და მასთან ერთად მოვლენილის დაჯერება და მათი შესრულების პასუხისმგებლობა დააკისრა.“[4]
სარაჰსი „ალ-მებსუტ“-ში აბუ ჰანიფეს მოსწავლისგან,
იმამ მუჰამმედისგან გადმოგვცემს: „მიბაძვა დასაშვები რომ ყოფილიყო, მაშინ აბუ ჰანიფამდე
ჰასან ალ-ბასრისა და იბრაჰიმ ან-ნეჰაიზე მიბაძვა უფრო მისაღები იქნებოდა.“[5]
სუიუტი ამბობს: „მალიქმა, აბუ ჰაჰიფემ და შაფიიმ
ნებადართულად ჩათვალეს რომ მათთვის მიებაძათ? ვალლაჰი არასდროს! პირიქით, ვფიცავ ალლაჰს,
რომ ისინი ამგვარი რამის წინააღმდეგი იყვნენ და კრძალავდნენ.“[6]
ზეჰები ამბობს: „კონკრეტულ მეზჰებს,
ჩვენს პერიოდში მცხოვრებთა მსავსად, მხოლოდ ის მიჰყვება, ვისაც ცოდნა ნაკლები აქვს
ანდა ფანატიკოსია.“[7]
აბუ მუაზ ალ-ჩუბუყაბადი
[1] იბნ ყაიიმ, ი’ლამუ’ლ-მუვაყყი’ინ
2/361.
[2] თარიჰუ ბაღდად, 11/267.
[3] მუსა ალ-ჰიჯავი, ალ-იყნა
2/262; ალი ბინ ემრულლაჰ ალ-ჰანნაი, ტაბაყათუ’ლ-ჰანეფიიე, გვ: 39; ლექნევი, ტაბაყათუ’ლ-ფუყაჰა,
გვ: 7.
[5] ალ-მაბსუუთ სარხისი, 16/28.
[6] არ-რადდუ ალა მენ აჰლედე ილე’ლარდ,
გვ: 53.
[7] სიერუ ა’ლამი’ნ-ნუბელა,
14/491.